Шотландиядағы түтінсіз үй интервенциясы

Format
Scientific article
Published by / Citation
Turner, S., Mackay, D., Dick, S., Semple, S., & Pell, J. P. (2020). Associations between a smoke-free homes intervention and childhood admissions to hospital in Scotland: an interrupted time-series analysis of whole-population data. The Lancet Public Health, 5(9), e493-e500.
Keywords
secondhand smoke
children
Scotland

Шотландиядағы түтінсіз үй интервенциясы

Жеке адам темекіні (немесе домалатуды, құбырды немесе сигараны) ыстағанда түтіннің көп бөлігі өкпесіне шықпайды, ол айналасындағы ауаға шығып, жақын маңдағы кез келген адам оны дем ала алады. Бұл екінші қолды түтін деген атпен белгілі.

Әсіресе нәрестелер мен балалар түтіннің теріс әсеріне ұшырайды.

ДДҰ-ның темекiге қарсы күрес жөнiндегi негiзi 8-бап темекi түтiнiнiң әсерiнен қорғауға қатысты. Көптеген елдерде қоғамдық орындарды темекі шегусіз ету үшін үлкен күш жұмсалса да, балалар мен жастар әлі күнге дейін өз үйлерінде екінші қол түтініне ұшырап отырады.

«Lancet Public Health» баспасынан жарық көрген бұл мақалада Шотландияда 2014 жылы іске қосылған « Take it Right Outside» (TiRO) қоғамдық денсаулық сақтау медиа науқаны сипатталады .

Зерттеу барысында зерттеушілер ТИРО науқанын енгізу екінші қол түтінінің әсеріне байланысты екені белгілі тыныс алу жағдайлары бар балаларда стационарға қабылдаумен сырқаттанушылықтың азаюымен байланысты екенін түсінгісі келді.

Зерттеушілер аурухана жазбаларынан деректер жинады, атап айтқанда, балалардың  жасына, жынысына, ауданынан айыруға, негізгі диагнозға қарап, түскен айы мен жылы алынды.

Зерттеушілер тапты

  • 19 жыл iшiнде екiншi қол түтiнiнiң әсерiне ықтимал байланысты тыныс алу жағдайларына стационарға түскендердiң 138 931-i (18·8%) болды.
  • 2014 жылы TiRO енгізілгеннен кейін кішкентай балаларда (жас <5 жас) бронх демікпесі бойынша қабылдаудың негізгі үрдісіне  қатысты төмендеу байқалды, бірақ егде жастағы балаларда (5-15 жас) емес.
  • 2000 жылдан бастап 2018 жылға дейінгі кезеңде бронх демікпесін қабылдаудың ай сайынғы көрсеткіштері неғұрлым айырылған, аралық және ең аз айырылған аудандарда тұратын балалар арасында уақыт өте келе айтарлықтай өзгерген жоқ
  • барлық балаларда бронх демікпесі мен тыныс жолдарының төменгі инфекциясына қабылдау негізгі үрдіске қатысты төмендеуін жалғастырды, 2006 жылғы заңнама (қоғамдық орындарда темекі шегуге тыйым салу) енгізілгеннен кейін 12 жыл өткен соң және ТИРО-дан тәуелсіз.

Зерттеушілер бұл нәтижелер тыныс алудың ауыр проблемаларының өзгеруін ғана түсіретінін және елеусіз тыныс алу органдарын ескергенде қосымша перспективалық нәтижелер болуы мүмкін екенін атап көрсетеді.

Алынған нәтижелер қоғамдық денсаулық сақтау саласындағы осындай жаппай науқандар екінші қолмен темекі шегуден келтірілген залалды азайтуға көмектесе алатынын көрсетеді. Авторлар «Себеп-салдарлық байланысты кейінге қалдыру мүмкін болмаса да, бұл нәтижелер түтінсіз қоғамдық кеңістіктер үшін заңнаманы қамтитын саясатты одан әрі қолдайды» деп тұжырымдайды.